dinsdag 17 november 2009

In de Sint-Laurentiuskerk

Ze is er heilig van overtuigd: de Rechtvaardige Rechters zit in de Sint-Laurentiuskerk in Antwerpen. Ze zei het vorige week in de krant.
Nog een bergplaats dus. Niemand die er echt van opkijkt. Er zijn er al zoveel genoemd. Zeker de laatste jaren is er zonder overdrijven sprake van een inflatie van theorieën. Maar als Patricia Den Tandt aan het woord is, dan veeg je zo’n conclusie niet zomaar van tafel.
Ik heb haar werk hier in september al gesignaleerd. De vrouw uit Zulte is al bijna vijftien jaar naar het gestolen paneel op zoek, in navolging van haar man Willy Nachtergaele, die ook al eens in Sint-Laurentius terechtkwam. Ze maakte vooral indruk met haar onderzoek naar de financiële situatie van Arsène Goedetier, hoofdverdachte in deze zaak.
Waar het paneel precies zit, houdt ze nog even voor zich. Haar hele theorie ontvouwt ze in zeven stappen op haar website. Zopas heeft ze de vijfde stap gepubliceerd. (In de verte hoor ik reeds tromgeroffel.)

dinsdag 1 september 2009

De Plantexel-files

Fraai onderzoekswerk van Patricia Den Tandt. De vrouw uit Zulte, die al bijna vijftien jaar naar De Rechtvaardige Rechters zoekt (samen met haar man Willy Nachtergaele), publiceerde op haar website een uitvoerige geschiedenis van Plantexel, een Belgisch bedrijf dat van 1928 tot 1934 palmolieplantages exploiteerde in de toenmalige kolonie Congo.
Arsène Goedertier, hoofdverdachte in de diefstal- en afpersingszaak, was een van belangrijkste aandeelhouders van Plantexel en stond er zelfs vier jaar aan het hoofd.
Het bedrijf bestond amper zes jaar, een kort maar bewogen bestaan. Toeval of niet, het bedrijf ging failliet in het jaar van de diefstal van De Rechtvaardige Rechters.
Tot nog toe was niet al te veel bekend over deze episode van Goedertiers biografie.
Patricia Den Tandt haalde er daarom het Belgisch Staatsblad bij en vond er 21 artikels met statuten, belangrijke wijzigingen en jaarresultaten. Ook uit de kranten haalde ze waardevolle informatie. Ze kreeg bovendien hulp van collega-speurders van het Speurrforum, een website waar veel liefhebbers van de zaak informatie uitwisselen.
De reconstructie van de geschiedenis van Plantexel heeft mijn interesse voor het woelige bedrijf opnieuw gewekt. Ik moet nog verscheidene elementen natrekken maar na een eerste lezing ontkom je niet aan de indruk dat het faillissement van Plantexel Goedertier harder geraakt heeft dan tot nog is aangenomen.
Een link met de diefstal van het Lam Gods-paneel legt Patricia Den Tandt niet. Maar er komt nog meer, belooft ze.

maandag 24 augustus 2009

Twitter kondigt nieuwe theorie aan

Via Twitter is gisteren een nieuwe theorie over de diefstal van De Rechtvaardige Rechters aangekondigd: "New theory will be sent into the world in a couple of weeks. A former commissionary from Bxl analysed the words in the 14th letter."
Berichtje komt van mysticlambtweet, de Twitteraccount van de beheerder van het Speurrforum, een website waar heel wat amateur-speurders elkaar regelmatig ontmoeten.
Theorie blijkt van een voormalige politiecommissaris van Vorst te komen.
De veertiende brief waarover de tweet spreekt, is de handgeschreven afpersingsbrief die bij Arsène Goedertier gevonden zou zijn en nooit verstuurd is. De brief bevat onder meer een cijfercode. Heel wat speurders lieten zich al door deze brief inspireren in hun zoektocht naar het gestolen paneel.
Nog enkele weken geduld.

woensdag 19 augustus 2009

Opnieuw Overmere


Volgens een Gentse advocaat zit De Rechtvaardige Rechters bij een bedevaartskapel in Overmere, op een steenworp van het Donkmeer. Dat schreef De Gentenaar gisteren (en ook AVS besteedde er ondertussen aandacht aan). Nieuwe gegevens draagt de advocaat niet aan, wel een nieuwe interpretatie van bestaande gegevens.
Eigenlijk gaat het om een variatie op een theorie die 23 jaar geleden al eens werd geponeerd. Die wees toen naar de kapel Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Smarten, beter bekend als de Bareldonkkapel. Ten tijde van de diefstal en afpersing, in 1934, werden naast de kapel een ommegang met kapelletjes en een monumentale calvarieberg opgericht. Beide werden gemaakt door de Zeelse beeldhouwer Aloïs De Beule.
In 1986 lanceerde de gepensioneerde ambtenaar Julien Vertonghen de hypothese dat hoofdverdachte Arsène Goedertier het Lam Godspaneel in de calvarieberg had verborgen. Nu zegt advocaat Johan Vanden Abeele (op de foto bij een van de kapelletjes - fotograaf Gianni Barbieux) dat het paneel in een van de kapelletjes vlakbij zit.
De kapelletjes zijn volgens de berekeningen van Vanden Abeele 2,4 meter hoog en 1,65 meter breed, groot genoeg voor het paneel.
De sleutel tot Vanden Abeeles theorie is een foto van bestuursleden van mutualiteit De Eendracht in Wetteren, die mee werd opgericht door Goedertier. “Alle bestuursleden hebben van dicht of ver iets met de diefstal te maken”, zegt Vanden Abeele. “Op de foto staat echter ook Aloïs De Beule, beeldhouwer en vriend van Goedertier. De Beule heeft in de loop van 1934 de ommegang gebouwd. Een ideale gelegenheid voor Goedertier, die Overmere op zijn duimpje kende, om tijdens de aanleg het paneel weg te stoppen in de spouw van een van de kapelletjes in aanbouw. Men heeft ooit gegraven onder het grafmonument van De Beule, enkele tientallen meter verder, maar nooit zijn de kapelletjes onderzocht.”
In een steen op een van de kapelletjes staat gebeiteld: “O Mededogende O Goedertieren O Zoete Maagd Maria”.
Overmere (deelgemeente van Berlare) ligt vlakbij Wetteren, waar Goedertier het grootste deel van zijn leven heeft gewoond. Goedertier bracht enkele jaren van zijn jeugd door in Overmere, waar zijn vader toen koster was. Honoré Coppieters is geboren in Overmere. Coppieters zou later als bisschop van Gent dertien afpersingsbrieven ontvangen in verband met het gestolen Lam Gods-paneel.

woensdag 12 augustus 2009

'Agnus Dei Complot' in première

Het Agnus Dei Complot gaat op 19 september 2009 in première. De kortfilm (30') is gebaseerd op de diefstal van De Rechtvaardige Rechters. Het verhaal draait rond laatstejaarsstudent criminologie Matthijs, die ontdekt dat zijn professor gechanteerd wordt in verband met diefstal van het Lam Gods-paneel. Samen gaan ze op onderzoek. Algauw ontdekken ze dat er nog kapers op de kust zijn.
De film werd gemaakt door OK Video Groep uit het Oost-Vlaamse Zomergem in een regie van Robby Beernaert.
Tijdens de voorbereiding leidde ik de crew rond in Gent op het parcours van Van Eyck vermist.
Een voorsmaak krijg je via de trailer en enkele making of-filmpjes.
De première vindt plaats in Pand Miami, Stationsstraat 82, 9950 Waarschoot. Info en reserveringen: www.podiumhuis.be of 0497 21 16 59.
Nadien zal de film beschikbaar zijn op dvd.

dinsdag 7 juli 2009

Zevenmaal Rechters tijdens Gentse Feesten

Voor de zesde maal op rij organiseert Belgodrome Van Eyck vermist tijdens de Gentse Feesten, wandelingen rond de diefstal van De Rechtvaardige Rechters. Gids ben ikzelf.
Het is dit jaar precies 75 jaar geleden dat De Rechtvaardige Rechters gestolen werd uit de Sint-Baafskathedraal. Daarom is er sinds april elke week een wandeling Van Eyck vermist.
Tijdens de Gentse Feesten wordt een versnelling hoger geschakeld en vinden er zeven wandelingen op drie dagen plaats:
  • zaterdag 18 juli 2009 om 10.30 uur
  • zaterdag 18 juli 2009 om 16.00 uur
  • zondag 19 juli 2009 om 14.00 uur
  • zondag 19 juli 2009 om 16.00 uur
  • dinsdag 21 juli 2009 om 10.30 uur
  • dinsdag 21 juli 2009 om 14.00 uur
  • dinsdag 21 juli 2009 om 16.00 uur
Het startpunt is telkens het standbeeld van de gebroeders Van Eyck in de Limburgstraat (naast de kathedraal). De wandeling duurt bijna 2 uur.
Inschrijven kost 7 euro per persoon (5 euro per persoon vanaf groepen van 6 personen; gratis onder tot en met 12 jaar). Reserveren is verplicht. Inschrijven kan op www.belgodrome.be of 0479-22.46.88.
Belgodrome laat mensen oude plaatsen ontdekken aan de hand van nieuwe verhalen. Dit jaar staat het in het teken van de diefstal van De Rechtvaardige Rechters. Vanaf dit najaar wordt Van Eyck vermist ook in het Engels en Frans aangeboden. Volgend jaar lanceert Belgodrome een volledig nieuw erfgoedproject.

Waarom het niet in Lede zit (of misschien toch)

Volgens een recent opgedoken getuigenis ging Julienne Minne (links op de foto), de weduwe van Arsène Goedertier, met een “pak in het zwart gewikkeld” naar een gebouw in Lede, vlakbij Wetteren. Ze liet zich voeren door een taxi.
Morgen heb ik over dit spoor een gesprek met de federale politie.Het is een interessante getuigenis (ook al door de identiteit van de getuige), maar moeten we nu dat gebouw in Lede ondersteboven keren?
Ik vind van niet. En daar zijn minstens zeven argumenten voor (met dank ook aan het SpeuRRforum, waar over dit spoor een boeiende discussie loopt):
  1. De getuigenis komt van de zoon van de taxichauffeur, een verhaal uit tweede hand dus. De getuige lijkt betrouwbaar, maar hij hoorde het verhaal veertig jaar geleden vertellen. Dat is lang, heel lang geleden.
  2. Op 9 mei 1935 loofde het gerecht een premie van 25.000 Belgische frank uit “aan hem, die aan het Gerecht of aan een der Geestelijken gehecht aan voormelde Hoofdkerk inlichtingen zal verschaffen die de ontdekking van het vermiste paneel zullen medebrengen”. Als de taxichauffeur daarvan wist, waarom zweeg hij dan?
  3. Julienne Minne kon zelf met de auto rijden. Waarom liep ze dan het risico door een taxi te nemen? (Daar valt tegen in te brengen dat pas vijf maanden na het overlijden van Arsène Goedertier uitlekte dat hij de hoofdverdachte was. Die eerste maanden liep Minne dus nog niet in de kijker.)
  4. Volgens de taxichauffeur legde Minne het pak op de achterbank van de taxi. Paste een paneel van anderhalve meter lang zomaar op de achterbank van een auto uit die tijd? Goedertier zelf bijvoorbeeld had met een Chevrolet gereden en Karel Mortier toonde aan dat je een paneel zeker niet plat kon leggen op de achterbank omdat een Chevrolet eenvoudigweg niet breed genoeg was.
  5. Op 3 september 1936 schreef Julienne Minne een brief die haar zaakwaarnemer pas na haar dood mocht lezen. Daarin herhaalde ze dat haar man onschuldig was en zij nergens van op de hoogte was geweest. Ze vraagt haar zaakwaarnemer 25.000 frank uit haar kluis te nemen (het deel van losgeld dat betaald was) en aan het bisdom te bezorgen. Ze had dat zelf al in november 1935 willen doen maar Valère Goedertier, de broer van Arsène, had haar gezegd dat ze beter nog wat wachtte met dat gebaar. Een brief die moeilijk te rijmen valt met de manoeuvres in Lede.
  6. Als het hele verhaal toch klopt, dan wil dat nog niet zeggen dat in dat “pak in het zwart gewikkeld” De Rechtvaardige Rechters zat. Enkele pv’s in het gerechtelijke dossier laten vermoeden dat Arsène Goedertier wel eens in schilderijen handelde en die dus mogelijk vervoerde in zijn Chevrolet.
  7. Als in het pak dan toch De Rechtvaardige Rechters zat en Julienne Minne het pak achterliet in het gebouw in Lede, dan bevond het er zich 75 jaar geleden, dat klopt, maar dat betekent nog niet dat het er vandaag nog zit.
Zeven argumenten om voorzichtig te zijn. Maar geen van de argumenten veegt het spoor naar Lede zomaar van tafel.

donderdag 2 juli 2009

Zoeken in Sint-Baafs

Tijdens Villa Vanthilt vorige week overhandigde minister van Justitie De Clerck mij een interessant document. Het gaf een overzicht van alle sporen naar De Rechtvaardige Rechters die het Gentse parket de laatste twaalf jaar heeft onderzocht. Zes sporen waren het. De meeste zijn bekend, onder meer in 2002 de Sint-Gertudiskerk in Wetteren (op aangeven van Gaston De Roeck) en in 2007 de garage in de Sint-Jansvest in Gent (op aangeven van de gepensioneerde Brusselse politieman Franky Desmedt).
Nu blijkt er ook dit jaar al gezocht te zijn, in de Sint-Baafskathedraal zelf dan nog wel. Op 8 april, twee dagen voor de 75ste vejaardag van de diefstal, onderzocht de technische sectie van de federale gerechtelijke politie het praalgraf van bisschop Triest. Drie weken later volgde een tweede onderzoek, met endoscopie. Het resultaat was negatief.
De Sint-Baafskathedraal als bergplaats is zeer plausibel. Vooral Karel Mortier verdedigt die.
De federale politie heeft mij volgende week uitgenodigd voor een gesprek over het spoor naar Lede.

maandag 29 juni 2009

Volg de Rechters/Judges op Twitter

Zodra er een nieuwe ontwikkeling is in het onderzoek naar De Rechtvaardige Rechters, lees je dat op Twitter. Je vindt er ook links naar alle interessante berichten over de Lam Gods-diefstal op andere websites. Aangezien ik steeds meer vragen krijg uit het buitenland, zijn de meeste tweets in het Engels.
Ook Belgodrome, organisator van de wandelingen Van Eyck vermist, is te volgen op Twitter. Je vindt er vooral praktische informatie over de eerstvolgende wandelingen. Ook de nieuwe wandelingen die Belgodrome voorbereidt, zullen er gesignaleerd worden.

zaterdag 27 juni 2009

Meer dan duizend bezoeken

Door de grote media-aandacht van de laatste dagen is het bezoek aan deze blog nog toegenomen. Gisteren, op 26 juni, rondde Van Eyck vermist de kaap van duizend bezoekers. De blog is online sinds 4 maart 2009, een kleine vier maand geleden dus.
De teller staat nu op 1.094 bezoeken. Die werden gedaan door 642 unieke bezoekers. Bij al die bezoeken werden 2.718 pagina's gelezen.
Veruit het populairste bericht - en dat is toch opmerkelijk - is 'Of het paneel nog wel bestaat?'. Het is een vraag die de mensen duidelijk heel sterk bezighoudt - dat merk ik ook op mijn wandelingen. Zijn we niet aan het zoeken naar iets wat er niet meer is?
Andere populaire berichten: In zes stappen naar De Rechtvaardige Rechters, en het driedelige overzicht van de diefstal en het onderzoek dat ik naar aanleiding van de 75ste verjaardag publiceerde in april (deel 1, deel 2, deel 3).
Bedankt, lezers. Het motiveert ons om jullie hier nog beter, nog vaker van de laatste ontwikkelingen op de hoogte te houden.

vrijdag 26 juni 2009

"Ik heb het altijd geweten"

Wat een verblijf in Villa Vanthilt al niet vermag. De telefoon heeft niet stil gestaan vandaag. Mijn mailbox puilt uit.
Zijn de revue gepasseerd: Radio 2 (om twintig voor zeven al - a.m.!), AVS, TV Oost, Gazet van Antwerpen en De Gentenaar - de laatste fotograaf is net buiten (het is nu half zeven p.m.). En dan vergeet ik de uitgeverij die vroeg of ik geen tweede boek wilde schrijven over de zaak.
TV Oost wilde me interviewen in Wanzele (Lede). Tricky. De plaats waar Julienne Minne met dat zwarte pak zou zijn uitgestapt, mag nog niet openbaar worden gemaakt. De kerk in het midden dan maar, de kerk van Wanzele.
Ik was nog niet goed uitgestapt of ik werd aangeklampt door een man, een leraar. "Ik heb u gisteren gezien op tv. Ik heb het altijd geweten dat het in Lede zat. Ik heb het altijd geweten." Met een heel verhaal erachteraan over de connecties tussen zijn familie en die van een mogelijke tweede dader.
De federale politie heeft ook nog eens gebeld. Om een datum af te spreken voor een gesprek. Ze nemen het spoor ernstig. Over enkele dagen ga ik daarnaartoe. Wie wil nog slapen?

woensdag 24 juni 2009

“Weduwe Goedertier ging met paneel naar Lede”

De weduwe van hoofdverdachte Arsène Goedertier liet zich kort na het overlijden van haar man naar een gebouw in het Oost-Vlaamse Lede brengen per taxi. Ze had een groot pak bij zich dat volgens de taxichauffeur De Rechtvaardige Rechters bevatte. Dat zegt de zoon van de taxichauffeur, die ik toevallig op het spoor kwam. Hij doet hier voor het eerst zijn verhaal. Als het allemaal klopt (en tot dusver vond ik nog geen enkel bewijs dat het niet klopt), dan is zijn vader de eerste en voorlopige enige getuige die het gestolen paneel nog gezien heeft. Zitten de Rechters in Lede?

De 56-jarige man uit het Gentse, wiens naam ik nog niet kan vrijgeven, vertelt hoe hij in de jaren 60 een gesprek tussen zijn vader en oom hoorde in het huis van die oom in Wetteren. “Mijn vader begon te vertellen dat hij de weduwe van Goedertier vervoerd heeft per taxi toen hij nog taxichauffeur was bij de firma Piscador in Wetteren, een taxibedrijf.”
De taxichauffeur haalde Julienne Minne, Goedertiers weduwe, op in haar woning in de Wegvoeringstraat in Wetteren. Hij moest bij zijn aankomst daar het achterportier van zijn wagen openen. De vrouw legde een groot pak op de achterbank, met de grootte en vorm van De Rechtvaardige Rechters. “Die dame was in het bezit van één pak, in het zwart gewikkeld – in de tijd was er zo een materie van geweven stof die bewerkt was in pikzwart –, waarvan mijn vader vermoedde dat de inhoud het paneel was.”

In Lede, ongeveer 7 kilometer verder, zette de taxi haar af aan een gebouw dat vandaag nog steeds bestaat. Ze ging er binnen met het zwarte pak. “En hij moest daar wachten. En na een hele tijd is ze teruggekeerd zonder dat pak.” Ze verzocht de chauffeur haar naar het station van Lede te brengen. “En daar is het bij gebleven. In Lede is ze het station binnengegaan, dat heeft mijn vader nog gezien. En waar ze naartoe reed, dat weet mijn vader dus niet. Het leek hem zeer waarschijnlijk dat ze richting Aalst en dus Brussel ging. Want zoniet had ze evengoed gebruik kunnen maken van de taxi om terug te keren naar Wetteren, dat zou minder gekost hebben, want mijn vader, of de firma Piscador moest ze toch betalen om mijn vader te laten terugkeren naar Wetteren.”

Arsène Goedertier is nog steeds de hoofdverdachte van de diefstal van het Lam Gods-paneel. Hij woonde in Wetteren maar kende Lede zeer goed. Hij was daar geboren, en veel van zijn familieleden woonden daar nog, onder meer Hilaire Goedertier, de koster van de Sint-Martinuskerk in Lede.

De diefstal in de Sint-Baafskathedraal in Gent vond plaats in de nacht van 10 op 11 april 1934. Goedertier stierf op 25 november 1934. Volgens de officiële versie nam hij het geheim in zijn graf mee.

Een tweede Lam Gods-paneel dat samen met De Rechtvaardige Rechters gestolen werd, werd op 28 mei 1934 in het Noordstation van Brussel aangetroffen. Het was verpakt in zwart wasdoek.

(Om een toeloop van nieuwsgierigen te vermijden, verkiezen we de exacte plaats waar de weduwe Goedertier met het pak uitstapte nog niet vrij te geven.)

Een pak, in het zwart gewikkeld

Spannende momenten. Ben sinds deze ochtend het hele interview aan het uitschrijven dat ik onlangs had met de zoon van een overleden getuige. De zoon vertelde hoe zijn vader een vrouw uit de omgeving van hoofdverdachte Arsène Goedertier heeft vervoerd: "Die dame was in het bezit van een pak, in het zwart gewikkeld – in de tijd was er zo een materie van geweven stof die bewerkt was in pikzwart –, waarvan mijn vader vermoedde dat de inhoud het paneel was.” Als dit klopt, en ik vond nog geen aanwijzigingen dat het niet zou kloppen, dan is die vader de eerste persoon die De Rechtvaardige Rechters heeft gezien na de diefstal.
Donderdagavond na Villa Vanthilt publiceer ik hier de belangrijkste fragmenten.

maandag 22 juni 2009

Villa Vanthilt en Radio 2

Donderdag (25/06) ben ik te gast bij Villa Vanthilt. Ik vertel dan iets over een nieuwe getuige, een man die iemand uit de onmiddellijke omgeving van Arsène Goedertier heeft gezien met een groot pak met de afmetingen en de vorm van het gestolen paneel. De getuige is ondertussen overleden, maar zijn zoon heeft het hele verhaal gehoord.
Als dat klopt, dan hebben we hier te maken met de eerste getuige die De Rechtvaardige Rechters na de diefstal heeft gezien. Op vrijdagochtend (26/06) interviewt Radio 2 Oost-Vlaanderen mij hierover.
Ik ben nog volop het gesprek aan het uitschrijven dat ik met de zoon van de getuige gehad heb. In de nacht van donderdag op vrijdag, na Vanthilt, zet ik de eerste fragmenten hier op het net. De foto hierbij heeft alles te maken met de getuigenis. (De foto is ondertussen verwijderd om te vermijden dat straks iedereen daarnaar toe trekt.)

zondag 31 mei 2009

“Den gewonen gang”

Krantendirecteurs die hun hele archief online zetten, verdienen een standbeeld. De Nederlandse Leeuwarder Courant heeft het vorig jaar al gedaan, meer dan 250 jaar kranten die je zomaar vanuit je luie zetel kan lezen.
Ik ben er zonet op gebotst en kon het niet laten natuurlijk. “Rechtvaardige Rechters” intikken. Ik kreeg meteen een mooie lijst resultaten, enkele verassende resultaten zelfs. Een stuk van correspondent Brusselaar bijvoorbeeld, die enkele uren na de eerste vaststellingen van de diefstal al op de plaats van de misdaad was.
De correspondent had meteen in de gaten “hoe men het te Gent met het schilderij vrij gemoedelijk opvat althans wat de bewaking betreft. Want deze diefstal toont onbetwistbaar aan, dat er te weinig voorzorgen waren genomen voor de veiligheid van ’t wereldvermaarde stuk dat zoowel voor Vlaanderen als voor Nederland een gemeenschappelijk cultuurbezit bezit is.”
Nog interessanter is dat het er ook na diefstal nog steeds gemoedelijk aan toeging in de kathedraal (let ook op de mercantiele onderkoster): “In St. Baafs, waar wij verwachtten slechts op vertoon van onze perskaart te worden toegelaten, bleek niemand eenige moeilijkheid te ondervinden om de kapel te betreden, die vlak naast het hoogkoor is gelegen en waar het beroemde veelluik van de gebroeders Van Eyck wordt bewaard. Terwijl de koster ons vriendelijk en met vele bizonderheden vertelde hoe de diefstal was ontdekt, was de onderkoster druk bezig met den verkoop van illustraties van het schilderij. Dit wees niet op een paniekstemming. De politie was gekomen en had het noodige gedaan. Voor het overige ging alles den gewonen gang.”
Liefhebbers van complottheorieën zullen het graag lezen.

maandag 13 april 2009

"Paneel wordt niet meer teruggevonden."

De meeste mensen denken dat De Rechtvaardige Rechters nooit meer wordt teruggevonden. Dat blijkt uit een poll die de krant De Gentenaar de voorbije week hield. 466 mensen brachten hun stem uit. Net geen 55% zei dat het paneel niet meer teruggevonden wordt. 42% had wel nog hoop, maar de helft van die groep vreesde wel dat het paneel zwaar beschadigd zou zijn. 

zondag 12 april 2009

Eerste trailer Rechtvaardige Rechters-film

De eerste trailer van Het Agnus Dei Complot is op 11 april, de 75ste verjaardag van de diefstal, online gezet. Het project van OK Video Groep is een verfilming van de diefstal van De Rechtvaardige Rechters. Dit najaar moet de film klaar zijn. Regisseur is Robby Beernaert. Op de website staan ook enkele making of-filmpjes.

zaterdag 11 april 2009

75 jaar vermist - deel 3 (slot): Een Belgische JFK

Wat de precieze rol van Arsène Goedertier was in de diefstal en afpersing, weten we niet. Maar door zijn betrokkenheid heeft de zaak in elk geval iets merkwaardigs gekregen. Iets zeer merkwaardigs. Het bleek dat het Gentse bisdom Goedertier bijzonder goed kende. Hij was nog koster geweest in Wetteren, hij had daardoor goede contacten gehad met het personeel van de Sint-Baafskathedraal, en zelfs de bisschop wist zeer goed wie hij was. Toch lijkt Goedertier tijdens de afpersing geen enkele moeite te doen om zijn identiteit te verbergen.

Hij had overal in België geld van een rekening kunnen halen om een schrijfmachine te huren, maar hij doet dat uitgerekend in Gent, vlak naast het bisschoppelijk paleis dan nog, in de Gentse zetel van de Nationale Bank - de bisschop hoefde hij maar even zijn gordijn opzij te schuiven. De schrijfmachine ging Goedertier bovendien een straat verderop huren, eveneens in het zicht van de kathedraal. De diefstal was toen al gebeurd. Het leek wel alsof de Wetterse wisselagent geen schrik had herkend te worden.

Volgens de enen is dat niet vreemd. Verscheidene getuigen beschreven Goedertier als een excentriekeling, een man met veel fantasie die graag het hoge woord voerde, een megalomaan zelfs. Hij zou een groot liefhebber van detectiveverhalen geweest zijn, vooral van die met Arsène Lupin in de hoofdrol, de gentleman-inbreker die graag een kat-en-muisspel met de politie speelde en overal hints achterliet.

Anderen hebben een veel gedurfder verklaring. Goedertier hoefde helemaal geen schrik hebben herkend te worden, want hij maakte deel uit van een complot, een samenzwering waarin misschien zelfs hogere kringen participeerden, zeggen ze. De aanhangers van dit soort theorieën verwijzen daarbij graag naar de manier waarop het hele gerechtelijke onderzoek gevoerd is – of liever: niet gevoerd is.

Inderdaad, als we eens op een rijtje zetten wat de politie allemaal heeft verzuimd die uren, dagen en maanden na de diefstal, dan is surrealistisch toch het minste wat je kan zeggen. Om te beginnen was het sporenonderzoek in de kapel nauwelijks die naam waard. Van een buurtonderzoek was er al helemaal geen sprake. De bediende in het Brusselse Noordstation die het eerste gestolen paneel, Johannes De Doper, in ontvangst had genomen, is niet meteen ondervraagd. Bij de geldoverhandiging op 14 juni 1934 in een Antwerpse pastorie, het enige moment dat er contact is geweest met een van de betrokkenen, stelde de politie geen verdoken agenten op in de buurt. Een van de belangrijkste getuigen, de taxichauffeur die de verdachte naar de pastorie had gebracht, is pas zeven maanden later ondervraagd, de meid, de huishoudster en de zuster van de pastoor moesten zelfs helemaal geen verklaring afleggen.

Vijf maanden later zouden de drie personen die bij het sterfbed van Goedertier aanwezig waren, de kroongetuigen worden in deze zaak: nooit ondervraagd. Van de daaropvolgende huiszoeking bij Goedertier is geen enkel proces-verbaal gemaakt, laat staan dat er een huiszoekingsbevel was afgeleverd.

En dan komen we bij de schrijfmachine. Die had Goedertier inderdaad gehuurd, de winkelbediende heeft hem formeel herkend, maar dat betekende daarom nog niet dat Goedertier ook zelf de brieven had geschreven. Daarvoor moest de politie natuurlijk naar Goedertiers vingerafdrukken zoeken op de machine: nooit gebeurd. Na het hele onderzoek bleef de politie de machine, een van de belangrijkste bewijsstukken in de zaak, gewoon verder gebruiken om er pv’s op te tikken. En toen ze versleten was, belandde ze gewoon op de schroothoop.

Toeval of opzet? Nog moeilijk te zeggen na 75 jaar. Alle verhoudingen in acht genomen is de zaak van De Rechtvaardige Rechters een Belgische JFK geworden - met Arsène Goedertier in de rol van Lee Harvey Oswald. In beide zaken heb je twee grote kampen: zij die geloven dat de dader een zonderling was die alles op zijn eentje gedaan heeft, en zij die geloven dat hij slechts een pion was, een radertje in een veel groter verhaal.


75 jaar vermist - deel 1: Een gat in het Lam Gods.
75 jaar vermist - deel 2:
Het spoor naar Wetteren.

vrijdag 10 april 2009

Verfilming van Rechtvaardige Rechters

OK Video Groep, een groep videoliefhebbers uit het Oost-Vlaamse Zomergem, is bezig met de verfilming van de diefstal van De Rechtvaardige Rechters. In februari heb ik de crew al eens meegenomen op mijn rondleiding Van Eyck vermist.

Op 11 april zetten ze de eerste trailer op hun website. Nu zijn er al enkele making of-filmpjes te zien.


75 jaar vermist - deel 2: Het spoor naar Wetteren

Die eerste maanden tastte de gerechtelijke politie volledig in het duister. Ze had geen enkel spoor, noch naar de dader of daders, noch naar het paneel. Tot 25 november 1934, ruim zeven maanden na de diefstal en bijna twee maanden na de laatste afpersingsbrief. Als een deus ex machina verscheen een verdachte op het toneel. Een dode verdachte.

Tijdens een politieke bijeenkomst in Dendermonde, een stadje op 30 kilometer van Gent, was een van de sprekers na zijn toespraak onwel geworden. Hij werd naar het huis van zijn schoonbroer, even verderop, gedragen en op een matras gelegd. Kort nadien overleed hij. In zijn laatste ogenblikken zou hij gezegd hebben dat hij alleen wist waar De Rechtvaardige Rechters was. “Het dossier van heel die zaak zult gij vinden in mijn klein bureel in de schuif rechts van de schrijftafel in een omslag Mututalité”, zou hij ook nog over zijn lippen gekregen hebben. Na een onderbreking vervolgde hij: “Dus gij weet waar het dossier is, en…” En toen was het afgelopen.

De onfortuinlijke man heette Arsène Goedertier, een 58-jarige wisselagent uit Wetteren, een dorp vlakbij Gent. In een envelop in een bureaulade in zijn kantoor werden de dubbels van de dertien afpersingsbrieven gevonden. In zijn portefeuille zat een biljet van het bagagedepot in het Gentse Sint-Pietersstation. Dat leidde niet naar De Rechtvaardige Rechters, wel naar een schrijfmachine, wellicht die waarmee de dertien brieven geschreven waren.

Tot vandaag blijft Arsène Goedertier onze hoofdverdachte. Maar nog steeds ontbreekt een sluitend bewijs tegen de man. Hij was betrokken bij de afpersing, daarover kan weinig twijfel meer bestaan, maar geen enkele onverdachte getuige heeft hem aan de diefstal kunnen linken.

Waarom was hij zeker bij de afpersing betrokken? Niet omdat de dubbels van de dertien brieven in zijn kantoor werden gevonden, want dat staat nergens officieel bevestigd (en de officieuze versies zitten vol tegenstrijdigheden). Wel omdat er nog een klad voor een veertiende brief in het dossier steekt, wellicht gevonden samen met de dubbels. De brief is met de hand geschreven, Goedertiers vroegere secretaresse heeft het handschrift formeel herkend als dat van haar voormalige werkgever.

Er is nog een tweede bewijs. De winkelbediende die de schrijfmachine uit het Sint-Pietersstation verhuurd had, herkende in een foto van Goedertier formeel de huurder van het toestel. Het Elite-lettertype van de machine komt overeen met dat van de brieven, maar proeven om helemaal zeker te zijn deed de politie niet. Nergens in het gerechtelijke dossier staat ook dat de vingerafdrukken van Goedertier op de schrijfmachine gevonden zijn.

Eén getuige heeft Goedertier de nacht van de diefstal gezien. Gentbruggenaar Cesar Aercus zag toen twee verdachte mannen bij de kathedraal, een van de mannen kwam met een “plank” onder de arm uit de kerk, de andere wachtte bij een auto. De auto startte niet, Aercus bood zijn hulp aan, maar een van de mannen stuurde hem wandelen met 50 frank. Die vrijgevige man was Arsène Goedertier, zegt Aercus.

Het probleem met deze getuigenis is dat Aercus zelf een inbreker was – hij wilde die bewuste nacht een slag slaan in de buurt van kathedraal – en dat hij pas begin jaren veertig, toen hij in de gevangenis zat, dus lang na de feiten, met zijn verhaal naar buiten kwam. Bovendien identificeerde hij Goedertier toen niet. Dat deed hij pas in de jaren vijftig in een gesprek met kanunnik Alidor Hulpiau, toen hij de Wetteraar aanduidde op een foto.

Wat was Goedertiers precieze rol in de hele zaak? Was hij alleen bij de afpersing betrokken? Was hij de dieven op het spoor gekomen en handelde hij als een soort bemiddelaar, zoals zijn familie beweerde? En natuurlijk: handelde hij alleen of had hij medeplichtigen? Allemaal vragen die 75 jaar na de feiten nog steeds niet opgelost zijn. Vooral die laatste vraag spreekt tot de verbeelding omdat ze in de Sint-Baafskathedraal zeer goed wisten wie Goedertier was.

75 jaar vermist - deel 3 (slot): Een Belgische JFK.

donderdag 9 april 2009

75 jaar vermist - deel 1: Een gat in het Lam Gods

Dinsdag 10 april 1934, 23.15 uur. Een 57-jarige vrouw die vlakbij de Gentse Sint-Baafskathedraal woont, ziet bij een avondwandeling iets verdachts. Uit een van de zijkapellen van de kerk, de Vijdkapel, komt lichtschijnsel. De weerkaatsing van de straatverlichting? Of komt het licht van binnen?

Enkele uren later, iets vóór 5.30 uur, doet een andere buurvrouw een nog vreemdere ontdekking. Ze woont al veertig jaar de vroegmis in Sint-Baafs bij maar die woensdagochtend vindt ze bij haar aankomst de zijdeur van de kerk al op een kier staan. Onderkoster Oscar Van Bouchaute doet meteen zijn ronde, gaat ook in de Vijdkapel kijken, want daar bevindt zich het wereldberoemde Lam Gods, maar alles lijkt normaal: de kapeldeur is gewoon dicht, voor het drieluik hangt nog steeds het beschermende doek dat de avond voordien is aangebracht.

Pas anderhalf uur later, wanneer Van Bouchaute de Vijdkapel voor het publiek opent en het doek ophaalt, heeft hij door welke verschrikkelijke feiten zich de voorbije nacht hebben afgespeeld. In het Lam Gods gaapt een groot gat: hij kijkt dwars door het linkerluik. De twee panelen die daar rug aan rug hebben gezeten, De Rechtvaardige Rechters en Johannes De Doper, zijn verdwenen.

De dader of daders laten lang niets van zich horen. Pas op 1 mei, drie weken na de diefstal, ontvangt de Gentse bisschop een Franstalige brief die met een schrijfmachine is geschreven en met de letters D.U.A. is ondertekend. D.U.A. wil eerst Johannes De Doper teruggeven, als bewijs dat hij de panelen bezit, en eist voor De Rechtvaardige Rechters 1 miljoen Belgische frank (25.000 euro), bijzonder veel geld voor die tijd.

D.U.A. zal uiteindelijk dertien van die brieven schrijven, gespreid over ruim vijf maanden. Bij de derde brief zit een biljet van het bagagedepot van het Brusselse Noordstation. De gerechtelijke politie, die de zaak ondertussen in handen heeft genomen, krijgt in ruil voor het biljet een groot pak: het eerste paneel, Johannes De Doper, is terecht. Bij de volgende brief geeft D.U.A. het adres van een Antwerpse pastoor. Daar moet het losgeld overhandigd worden.

Op 14 juni dient zich bij de pastoor een taxichauffeur aan. Hij is gestuurd om een pakje op te halen, zegt hij. De meid van de pastoor ziet van achter het gordijn dat in de taxi een man zit te wachten. De chauffeur krijgt het pakje, geeft het aan zijn klant en maakt rechtsomkeert. Het is de eerste en meteen ook laatste keer dat we zo dicht bij een van de betrokkenen komen.

Vanaf nu loopt alles definitief in het honderd. In het pakje dat de taxichauffeur heeft meegekregen, zit slechts 25.000 frank – het gerecht hoopt D.U.A. daarmee aan het lijntje te houden in de hoop dat hij een fout maakt. D.U.A.’s toon slaat nu helemaal om. Hij schrijft ellenlange epistels, smeekt de bisschop bijna het losgeld te betalen, verlaagt het bedrag zelfs tot de helft. Op geen enkel moment dreigt hij De Rechtvaardige Rechters te beschadigen of vernietigen.

Op 1 oktober arriveerde de dertiende brief op het Bisdomplein. Nadien liet D.U.A. niets meer van zich horen. De politie had er op dat moment geen flauw benul van wie zich achter de initialen verschool. Wellicht had ze het nooit geweten als het toeval haar geen handje had toegestoken.

75 jaar vermist - deel 2: Het spoor naar Wetteren.

maandag 6 april 2009

Dertien wandelingen 'Van Eyck vermist'

Al veertig jaar ging Marie De Vuyst elke ochtend trouw naar de vroegmis in de Gentse Sint-Baafskathedraal. Op de ochtend van 11 april 1934, om 5.30 uur, deed ze een akelige ontdekking: "Toen ik aan de kerk kwam vond ik de zijdeur, langs den kant der Limburgstraat, openstaan, 't is te zeggen op een spleet van ongeveer 3 à 5 centimeter staan.

De diefstal van De Rechtvaardige Rechters uit het Lam Gods, het meesterwerk van de gebroeders Van Eyck, was de grootste kunstroof van de vorige eeuw. Naar aanleiding van de 75ste verjaardag organiseert Belgodrome opnieuw Van Eyck vermist, een wandeling door Gent langs de plaatsen die een belangrijke rol speelden in de zaak. Gids is Rudy Pieters, auteur van De wraak van het Lam Gods (2004).

De wandelingen vinden plaats op:

  • zaterdag 11 april (10, 14 en 16 uur)
  • woensdag 15 april (10 uur)
  • zaterdag 18 april (14 uur) - uitverkocht
  • woensdag 22 april (10 uur)
  • zaterdag 25 april (14 uur)
  • woensdag 29 april (10 uur)
  • zaterdag 2 mei (14 uur)
  • woensdag 6 mei (10 uur)
  • woensdag 13 mei  (10 uur)
  • woensdag 20 mei (10 uur)
  • woensdag 27 mei (10 uur)
Info en reserveren via Belgodrome.

'75 jaar vermist' op Radio 1


Roger De Knijf van Radio 1 belde net. Donderdag gaat hij met mij op stap in en rond de kathedraal naar aanleiding van de 75ste verjaardag van de diefstal.  De reportage is ondertussen uitgezonden op vrijdag 10 april in het actualiteitenmagazine Vandaag .  

donderdag 2 april 2009

Artikels van onder het stof

Sinds 2001 heb ik regelmatig over de diefstal van De Rechtvaardige Rechters gepubliceerd in de krant De Morgen. De komende maanden voeg ik al die artikels toe aan deze blog. Ik plaats ze telkens op hun oorspronkelijke verschijningsdatum, zo komen ze meteen in het archief terecht. Via een gewoon bericht als dit zal ik regelmatig melden welke artikels zijn toegevoegd aan het archief. De meest recente toevoeging is Een Da Vinci-code naar De Rechtvaardige Rechters, een bespreking van het laatste boek van Karel Mortier, De verdwenen rechters; het artikel verscheen op 8 juni 2005.

woensdag 1 april 2009

'75 jaar vermist', een overzicht in drie delen

Volgende week, in de nacht van 10 op 11 april, is het precies 75 jaar geleden dat de diefstal van De Rechtvaardige Rechters plaatsvond. In de aanloop naar de verjaardag brengt Van Eyck vermist een driedelig overzicht van de belangrijkste feiten en sporen: 75 jaar vermist. Hoe werd het Lam Gods-paneel gestolen? Waarom precies dat paneel? Was Arsène Goedertier echt de dader? Waren er prominente Belgen bij de zaak betrokken? Zoekt het gerecht vandaag nog verder? En nog veel meer.

75 jaar vermist verschijnt op deze plaats op:
  • donderdag 9 april 2009: deel 1
  • vrijdag 10 april 2009: deel 2
  • zaterdag 11 april 2009: deel 3

In zes stappen naar De Rechtvaardige Rechters

Het is een duizelingwekkende gedachte: iedereen valt in maximaal zes stappen met iedere andere inwoner op deze planeet te verbinden. De theorie, six degrees of separation, is al een hele wetenschap geworden, de netwerkwetenschap. Ze onderzoekt hoe levende organismen zich, meer dan we denken, in netwerken organiseren. Door het succes van Facebook & co staan de theorieën weer volop in de schijnwerpers maar het grote publiek kent ze al langer. Six degrees of Kevin Bacon heeft ze al in de jaren negentig populair gemaakt. In dat spel kun je elke acteur via maximaal zes films aan Kevin Bacon linken. Het lukte me zelfs met Kathleen van K3 en ex-voetballer Paul Van Himst: beiden zijn ze amper drie stappen van de Amerikaanse acteur verwijderd.


Annamaria Talas maakte er een schitterende documentaire over, Connected: The Power of Six Degrees. Bij wijze van proef gaf ze een vrouw in een Keniaans dorpje de opdracht een pakje in maximaal zes stappen, via vrienden of familie, bij een haar onbekende Harvard-professor te krijgen. Het lukte. Mind-boggling.

Canvas zond de film onlangs uit en dat bracht het weer allemaal terug, het verband tussen De Rechtvaardige Rechters en Kevin Bacon. Ik was net mijn boek aan het schrijven, eind 2003, toen ik een internetversie van het spel tegenkwam. Ik herkende meteen iets. Een groot deel van de Rechters-theorieën lijkt op een gelijkaardige manier te werken. X kent Y en Y kent Z, en aangezien X de dader is moet Z er ook wel iets mee te maken hebben. Die X is dan steevast Arsène Goedertier, nog steeds de hoofdverdachte in ons verhaal. Er zijn tal van variaties mogelijk natuurlijk. En Z kan ook een adres zijn in plaats van een persoon, een locatie waar een plank van 1,5 bij 0,5 meter perfect in past. In 1984 kwam iemand op het idee om een standbeeld in Melle aan te duiden als bergplaats. Het beeld was opgericht in 1934, kort na de diefstal, Goedertier kwam daar regelmatig voorbij, dus het paneel kon niet anders dan daar zitten. De nationale pers rukte er massaal voor uit – als het over de Rechters gaat, dan kun je journalisten alles wijsmaken.

Voor veel bedenkers van Rechters-theorieën betekent een verband tussen X, Y en Z vaak het bewijs (of op zijn minst een sterk vermoeden) van betrokkenheid. Maar voor netwerkwetenschappers is dat soort verbanden nu net heel normaal. Ze komen overal voor in de natuur. Had u in de jaren dertig geleefd, dan was u in maximaal zes stappen met Arsène Goedertier te verbinden geweest. Al op uw zolder gekeken?

dinsdag 10 maart 2009

Of het paneel nog wel bestaat?

Of het paneel nog wel bestaat? Een vraag die ik steevast krijg op mijn wandelingen. En of ik denk dat het nog teruggevonden wordt?

Zolang er geen bewijs is dat het vernietigd is, mogen we ervan uitgaan dat het nog kan bestaan, antwoord ik dan altijd. Kan bestaan - zeker is dus het niet. En als het nog bestaat, dan is de kans dat het teruggevonden wordt, vandaag niet groter of kleiner dan 75 jaar geleden.

Het enige verschil met toen is dat er nu echt gezocht wordt. Meer dan ooit. Meteen na de diefstal stapelde het gerecht blunder op blunder. Het echte onderzoek begon pas na de Tweede Wereldoorlog, toen politiecommissaris Karel Mortier en journalist Noël Kerkchaert zich in de zaak vastbeten.

Lange tijd hadden ze het rijk voor zich alleen maar het internet heeft alles opengegooid. Sinds 2001, toen de website van Gaston De Roeck en zijn zoon Willy de binnen- en buitenlandse pers naar Wetteren bracht, heeft het onderzoek een nieuw elan gekregen. Iedereen kan nu met enkele klikken een theorie bij elkaar googlen - of juist haar onhaalbaarheid vaststellen. Vroeger moest je daarvoor je huis uit, naar de bibliotheek, naar het archief, soms moest je ook nog toestemming vragen om stukken in te kijken etcetera etcetera.

Al die speurders die voordien op hun eentje zaten te puzzelen en piekeren, hebben elkaar nu ook gevonden dankzij dat internet. Na de krachttoer van de De Roecks zijn de sites over de zaak als paddenstoelen uit de grond gerezen. Het drukst bezocht is nog steeds het SpeuRRforum. De site is online sinds 2002, is enkel toegankelijk via registratie en telt nu al 816 leden. Op normale dagen, wanneer de media geen nieuws te melden hebben over de zaak, komen er vijftig bezoekers langs. De harde kern telt ongeveer 75 leden. Het zijn mannen en vrouwen van alle leeftijden, en uit alle lagen van de bevolking, die het forum regelmatig bezoeken, de nieuwtjes bekijken, ideeën en informatie uitwisselen, elkaars bevindingen becommentariëren. Sommigen zijn er dagelijks te vinden en blijven er meerdere uren hangen.

Nog nooit waren tegelijkertijd zoveel speurders, zo intensief, met zoveel informatiebronnen voorhanden naar De Rechtvaardige Rechters aan het zoeken. Vergroot dit de kans dat het paneel weer opduikt? Ik vrees van niet. Misschien is het wel door een stom toeval dat die houten plank al driekwart eeuw niet is gevonden. En tegen het toeval kunnen zelfs de honderd knapste koppen niet op.

(met dank aan Erik Hauwaert voor de cijfers)

woensdag 4 maart 2009

Nu al gefeliciteerd

11 april was het, 7 uur ’s ochtends. Oscar Van Bouchaute, suisse van de Sint-Baafskathedraal, haalde zoals elke ochtend het doek voor het Lam

 Gods op. Niet één maar twee tellen moet zijn hart toen hebben overgeslagen. Hij zag groen waar geen groen hoorde te zitten – groen van het gras op het centrale luik, het luik dat verborgen zat achter de gesloten zijluiken. Hij wist meteen wat er aan de hand was. Hij keek dwars door het linkerluik. Een gat in Het Lam Gods. Twee panelen waren verdwenen. 

Straks is de diefstal van De Rechtvaardige Rechters precies 75 jaar oud, een goeie maand nog - voor herdenkingsfetisjisten: ergens tussen 19 uur en 7 uur moet het allemaal  gebeurd zijn, tussen het moment dat Sint-Baafs na het lof van half zeven gesloten werd, en het moment dat de suisse bijna zijn beroerte kreeg.

De verjaardag zal niet onopgemerkt voorbijgaan, daar kan je gif op innemen. Niet dat deze kunstroof, de grootste van de vorige eeuw, afgeronde getallen nodig heeft om de krantenkoppen te halen. Elke twee, drie jaar, in tijden van journalistieke laagconjunctuur soms zelfs jaarlijks, voelt zich wel iemand geroepen om de zaak op te lossen, de dader te ontmaskeren, de bergplaats aan te duiden. Koud kunstje eigenlijk. Internet maakt het would be Van Ins tegenwoordig makkelijk om een behoorlijk theorietje in elkaar te knutselen (Van In lost zijn misdaden ook tussen pot en pint op). De media bijten meestal meteen. Of het paneel nu wel of niet in het Belgisch parlement verborgen ligt, doet er niet zoveel toe, als het maar verkoopt (er zijn natuurlijk redacties die wel wat kritischer willen zijn, maar die hebben daar het volk niet meer voor).

Driekwart eeuw dus. De gekte hadden we al, het zal nu alleen nog wat gekker worden - dat zijn nu eenmaal de regels van het grootste gezelschapsspel van België.

Eén zaak staat vast. De volgende theorie zal de goede zijn. De volgende Van In zal gelijk hebben. Ongelijk ook, dat wel, maar toch evenzeer, en dat is niet min, gelijk. De speurders hebben er indertijd zo een potje van gemaakt dat er nauwelijks zekerheden zijn in deze zaak, nauwelijks feiten die minstens door een tweede onafhankelijke bron bevestigd worden. Dat er twee panelen gestolen zijn, dat weten we zeker, en dat er eentje is teruggekeerd, dat ook, en dat een zekere Arsène Goedertier herkend is in de Gentse Vlaanderenstraat toen hij de schrijfmachine huurde waarmee hoogstwaarschijnlijk – zelfs dat weten we niet zeker, de politie heeft de machine met het schroot meegegeven - de afpersingsbrieven zijn geschreven, dat ook. Maar daar houdt het zowat op. Daar begint het rijk van de hypothese, de speculatie, de fantasie, de Van Ins, de krantenkoppen. Als straks weer iemand het licht heeft gezien, dan zijn er nauwelijks argumenten om die man of vrouw weer naar aarde terug te brengen. Dan kunnen we niet zeggen: “Meneer (of mevrouw), this is Houston, u hebt ongelijk want Arsène Goedertier is zeker nooit in het parlement geweest.”

Als u dus vindt dat uw vijftien minuten roem zijn aangebroken, en u kunt een beetje met het World Wide Web overweg, dan is dit uw kans. Niemand zal u van antwoord kunnen dienen. U hebt nu al gelijk. Nu al gefeliciteerd.